Vijf weken geleden kwam het nieuws over de Panama Papers naar buiten. En sinds maandagavond 9 mei staan de namen online van 200.000 mensen die verbonden zijn  (geweest) aan de vennootschappen die in  Panama zijn opgericht. Wat betekent dit? Hoe zit het met de privacy? En wat zijn de gevolgen van deze publicaties voor ons als ondernemers? Erwin Morrien geeft in enkele blogs zijn visie op deze kwestie.

Even het geheugen opfrissen: De Panama Papers zijn documenten uit de interne administratie van het juridisch advieskantoor Mossack Fonseca & Co uit Panama. Het kantoor heeft de afgelopen 40 jaar vennootschappen opgezet op locaties waar hun vermogen of eigendommen nauwelijks worden belast. Deze vennootschappen zijn legaal. Ze kunnen nodig zijn om internationale handel of internationale investeringen mogelijk te maken. Maar in de media en aan de borreltafel ligt de nadruk vooral op het woord “belastingparadijzen” en wordt al snel gedacht aan fraude en criminaliteit.

Privacyschending

Op de site van Offshoreleaks staan sinds maandagavond de namen vermeld van mensen die verbonden zijn aan de vennootschappen die Mossack Fonseca heeft opgericht. Het zijn ruim 200.000 namen. Wat is de meerwaarde van de ‘onthullingen’ uit de Panama Papers? En vooral wat betekent dit voor de privacy van al deze mensen? Op de website staat weliswaar een bijsluiter (we do not intend to suggest or imply that any persons, companies or other entities included in the ICIJ Offshore leaks Database have broken the law or otherwise acted improperly), maar leest iedereen die? Ik vind het nogal een zinloze schending van de privacy.

Emigratie vanwege de zon

Want wat betekent een naam op de website van Offshoreleaks nu werkelijk? Bijna niets. Je kunt een ondernemer niet verplichten haar activiteiten te ontplooien in een land waar de belastingdruk hoog is. De wereldwijde politiek richt haar kritiek op multinationals. Ze zou echter ook haar hand in eigen boezem moeten steken. Wie hebben immers de belastingwetgeving gemaakt? De wetten waar de multinationals gebruik van maken zijn een creatie van de wetgever, niet van de multinationals. In onze praktijk bijvoorbeeld heb ik nooit meegemaakt dat mensen emigreren naar het buitenland vanwege de Nederlandse belastingdruk. Ze emigreren vooral vanwege het zonnige klimaat naar het buitenland. Of omdat er goede specialisten werken die het bedrijf kan inhuren. De suggestie die nu gewekt wordt is, ‘hij staat op lijst, dus hij heeft gefraudeerd’. Het gevaar is dat iedereen wordt zwartgemaakt.

Alwetende overheid

Laat de Belastingdienst gewoon zijn werk doen. Onze privacy staat toch al danig onder druk. De overheid heeft al zoveel informatie. In Nederland worden jaarlijks bijvoorbeeld 3 miljard kentekenfoto’s gemaakt, die realtime bij de Belastingdienst binnenkomen. In 2013 waren dat er nog 120 miljoen. Dit betekent dat uw en mijn auto jaarlijks zo’n 400 keer worden gefotografeerd. Willen we dat? Fraude moet bestreden worden, uiteraard. Het gevaar van een alwetende overheid moeten we echter niet onderschatten. Ik voel er weinig voor, voor deze politieke heksenjacht.

In mijn volgende blog bespreek ik andere ontwikkelingen op internationaal gebied, waaronder het BEPS Action Plan van OECD

Heeft u vragen over deze heksenjacht? Neemt u dan contact op met een van onze fiscale adviseurs.